تأثیر آموزش پزشکی مبتنی بر شواهد بر آگاهی و توانایی استفاده و بکارگیری آن در دانشجویان بالینی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر: یک کارآزمایی شاهددار

زمینه: پزشکی مبتنی بر شواهد (EBM) عبارت است از توانایی و مهارت پزشکان در بکارگیری و ادغام بهترین شواهد بالینی روز متناسب با شرایط ویژه بیمار، که این شواهد از پژوهش‌های بالینی تکرارپذیر و بدون سوگرایی به‌دست آمده باشد. در سال‌های اخیر، جهت ارتقاء هر چه بیشتر کیفیت مراقبت‌های بالینی ارائه شده جهت بیماران، تجربه بالینی پزشکان با شواهد پژوهشی حاصل از موارد بالینی مشابه ترکیب شده است. هدف از این مطالعه تعیین تأثیر اجرای دوره کوتاه مدت آموزش پزشکی مبتنی بر شواهد بر آگاهی و توانایی بکارگیری دانشجویان دوره‌های بالینی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر بود. مواد و روش‌ها: مطالعه فوق یک مطالعه شبه تجربی شاهددار به صورت قبل و بعد از آموزش بود که بر روی دو گروه از دانشجویان پزشکی دوره‌های بالینی (دانشجویان اینترن شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 92- 1391) دانشگاه علوم پزشکی بوشهر انجام شد. انتخاب دانشجویان به روش سرشماری (کل شماری) انجام شد. در ابتدا دوره، در گروه مداخله، پس از ارائه شرحی از اهداف اجرایی فرآیند، دانشجویان 5 مرحله استاندارد اجرای پزشکی مبتنی بر شواهد شامل پرسش، جستجو، ارزیابی نقادانه شواهد، بکارگیری و ارزشیابی را به ترتیب،طی 4 جلسه چهار ساعته آموزش دیده و سپس با راهنمایی استاد به اجرا درآوردند. سپس سطح آگاهی و توانایی دانشجویان دو گروه مداخله (26 نفر) و گروه شاهد (23 نفر) در رابطه با بکارگیری پزشکی مبتنی بر شواهد با استفاده از پرسشنامه روا و پایا، پیش آزمون و پس آزمون (در گروه مداخله به فاصله سه ماه از دوره آموزشی) مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج مطالعه بیانگر افزایش سطح آشنایی دانشجویان با اصطلاحات کاربردی و منابع در پزشکی مبتنی بر شواهد بود (000/0P=). همچنین در این مطالعه، سطح آگاهی دانشجویان از روند اجرای پزشکی مبتنی بر شواهد و نیز توانایی آنان در اجرا و کاربرد پزشکی مبتنی بر شواهد پس از اجرای مداخله افزایش نشان داد. (به ترتیب 000/0p= و 000/0p=). نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد نیاز به آموزش دانشجویان پزشکی در مقطع بالینی در خصوص مفاهیم و واژه‌های اپیدمیولوژی رایج در بحث پزشکی مبتنی بر شواهد به منظور افزایش توانایی آنان در تحلیل نقادانه مقالات مورد مطالعه آنان با هدف افزایش توانایی آنان در اتخاذ تصمیمات بالینی مناسب و صحیح به خصوص به صورت عملی و به شکل آموزش کارگاهی و عملی وجود دارد. مواد و روش‌ها: مطالعه فوق یک مطالعه شبه تجربی شاهددار به صورت قبل و بعد از آموزش بود که بر روی دو گروه از دانشجویان پزشکی دوره‌های بالینی (دانشجویان اینترن شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 92- 1391) دانشگاه علوم پزشکی بوشهر انجام شد. انتخاب دانشجویان به روش سرشماری (کل شماری) انجام شد. در ابتدا دوره، در گروه مداخله، پس از ارائه شرحی از اهداف اجرایی فرآیند، دانشجویان 5 مرحله استاندارد اجرای پزشکی مبتنی بر شواهد شامل پرسش، جستجو، ارزیابی نقادانه شواهد، بکارگیری و ارزشیابی را به ترتیب،طی 4 جلسه چهار ساعته آموزش دیده و سپس با راهنمایی استاد به اجرا درآوردند. سپس سطح آگاهی و توانایی دانشجویان دو گروه مداخله (26 نفر) و گروه شاهد (23 نفر) در رابطه با بکارگیری پزشکی مبتنی بر شواهد با استفاده از پرسشنامه روا و پایا، پیش آزمون و پس آزمون (در گروه مداخله به فاصله سه ماه از دوره آموزشی) مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج مطالعه بیانگر افزایش سطح آشنایی دانشجویان با اصطلاحات کاربردی و منابع در پزشکی مبتنی بر شواهد بود (000/0P=). همچنین در این مطالعه، سطح آگاهی دانشجویان از روند اجرای پزشکی مبتنی بر شواهد و نیز توانایی آنان در اجرا و کاربرد پزشکی مبتنی بر شواهد پس از اجرای مداخله افزایش نشان داد. (به ترتیب 000/0p= و 000/0p=). نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد نیاز به آموزش دانشجویان پزشکی در مقطع بالینی در خصوص مفاهیم و واژه‌های اپیدمیولوژی رایج در بحث پزشکی مبتنی بر شواهد به منظور افزایش توانایی آنان در تحلیل نقادانه مقالات مورد مطالعه آنان با هدف افزایش توانایی آنان در اتخاذ تصمیمات بالینی مناسب و صحیح به خصوص به صورت عملی و به شکل آموزش کارگاهی و عملی وجود دارد.